Czym depresja różni się od nerwicy?

Depresja i nerwica to stany różne. Sprawa jednak nie jest taka prosta, bo - choć istnieją uzasadnione powody, żeby depresję i nerwicę od siebie wyraźnie odróżniać - to istnieją też między nimi liczne podobieństwa i związki. Podobieństwa dotyczą zwłaszcza obrazu klinicznego (niektóre objawy są podobne albo wręcz wspólne), ale także częściowo etiologii czyli przyczyn tych zaburzeń.

Depresja i nerwica – podobieństwa

Najistotniejsze podobieństwo dotyczy występowania, zarówno w depresji jak i nerwicy, lęku. Lęk jest podstawowym, osiowym objawem nerwicy, ale jest też stałym objawem depresji. Zarówno w nerwicy jak i depresji mogą występować różne rodzaje lęku: lęk paniczny, lęk społeczny (fobia społeczna), lęk anankastyczny i natręctwa, lęk o swoje zdrowie (hipochondryczny) i inne. W obu tych stanach mogą też występować objawy pokrewne lękowi: nadmierne obawy i wątpliwości, trudności z podjęciem decyzji i zobowiązań, niepokój ruchowy i inne. Dlatego występowanie jednego z powyższych objawów lękowych lub pokrewnych lękowi może wskazywać zarówno na depresję jak i nerwicę.

Wspólne dla depresji i nerwicy są także: nerwowość, drażliwość, gniewliwość, impulsywność, większe napięcie psychiczne, trudność w odprężeniu się i wypoczynku.

Jednak nawet te „wspólne objawy” (niektóre mogą występować u osób zdrowych!) zazwyczaj posiadają cechy, które pozwalają widzieć w nich przejawy albo depresji albo nerwicy. Różnice dotyczą dynamiki objawów, ich nasilenia, wahań zależności od pory dnia i innych subtelniejszych cech. W rozróżnianiu istotne jest też to, że stanowią one element większej klinicznej całości (zespołu objawów), które w przypadku depresji i nerwicy już wyraźniej się od siebie różnią.

Wszechobecność lęku w depresji powoduje, że w każdym przypadku „problemu z lękiem”, a zwłaszcza takiego, który poprzednio z taką dokuczliwością nie występował, szczególnie gdy ogólna sprawność i funkcjonowanie wyraźnie pogorszyło się, należy podejrzewać raczej depresję niż nerwicę mimo „nerwicowego” obrazu klinicznego.

Depresja a nerwica – różnice

Jest cała grupa objawów jak typowy dla depresji obraz zaburzeń snu, spadek napędu (podstawowej energii), zależność różnych objawów od pory dnia, które występują u osób z depresją, a w nerwicy nie mają miejsca. Można powiedzieć, że ciało, organizm jest w depresji w większym stopniu rozregulowane niż ma to miejsce w nerwicy. Dlatego depresja bardziej zasługuje na uznanie jej za chorobę, gdy nerwica może być traktowana, przynajmniej w wielu przypadkach, jako problem życia i osobowości. Ma to ważne skutki dla proponowanego sposobu pomocy. W nasilonej depresji niezbędne jest leczenie farmakologiczne (leki przeciwdepresyjne), w nerwicy podstawowym sposobem pomocy pozostaje psychoterapia.

Osobne miejsce zajmuje lęk paniczny, który, wbrew pozorom, nie powinien być traktowany jako odmiana nerwicy. Jest on problemem osobnym, czymś pośrednim między nerwicą a depresją i raczej bliższy tej ostatniej. Zresztą zdaje się tylko wyjątkowo występować jako odrębny problem, bowiem z reguły towarzyszy depresji.

Bardzo częstym błędem osób chorych, ich rodzin, a nawet lekarzy jest traktowanie objawów depresji jako „nerwicy” co powoduje, że nie jest podejmowane właściwe leczenie.

Z oczywistych powodów ostateczne rozpoznanie depresji i lęku panicznego powinno się pozostawić specjaliście.